IGG Bouweconomie

Hoe 5D BIM waarde toevoegt in kostenmanagement van bouwprojecten

In de bouw wordt BIM (Building Information Modelling) al een tijd ingezet om alle informatie rondom een gebouw te verzamelen en erover te informeren. Momenteel worden er door middel van BIM 3D-modellen gemaakt van het gebouw op basis van de beschikbare informatie.

Deze manier van samenwerken heeft zijn waarde al meer dan bewezen in bestaande projecten: het ontwerp en de uitvoering kan worden versneld, het foutpercentage tijdens het bouwproject wordt gereduceerd en de samenwerking tussen de verschillende partijen verbetert er aanzienlijk door.

De volgende stap van BIM is om van drie-dimensionaal te bewegen naar een vijf-dimensionale weergave van bouwprojecten.

In dit artikel leggen we uit wat 5D BIM precies is en welke toegevoegde waarde dit de komende jaren zal bieden.

Wat is 5D BIM?

BIM wordt momenteel al ingezet om alle informatie rondom een bouwproject te centraliseren. Deze informatie wordt veelal gekoppeld aan 3D elementen die samen een digitale representatie van een gebouw vormen.

5D BIM is de volgende stap, een vijf-dimensionale manier om de fysieke en functionele elementen van een bouwproject te visualiseren. Bij 5D worden de volgende twee elementen toegevoegd:

De dimensie van tijd en planning (4D)
De dimensie van geld (5D)

Waarom 5D BIM?

Nog steeds is het gebruik van 5D BIM tijdens het ontwerp- en bouwproces minimaal.

Ontwerpen worden gecommuniceerd door middel van schetsen, losse plattegronden, impressies en materiaalstaten. De opdrachtgever deelt losse ambitiedocumenten en programma’s van eisen. Binnen het vakgebied van IGG – bouwkostenmanagement – ontstaan discussies over oppervlakten omdat verschillende stakeholders tot andere informatie uittreksels (information take-offs) komen vanuit hetzelfde bestand. Er is dus geen centrale waarheid. Laat staan een centraal inzicht in tijd (planning) en geld (budget).

Na afronding van het ontwerp worden tekeningen en modellen overgedragen aan een aannemer. Omdat bij het opstellen van de verschillende informatiebronnen geen rekeningen is gehouden met de voorkeuren van deze aannemer, is het resultaat vaak dat hij zelf nieuwe tekeningen en BIM-modellen gaat maken. Zonde van de tijd.

Bij 5D BIM werken alle partijen met een centrale waarheid en hebben toegang tot de informatie die voor hun relevant is. Zo kunnen bepaalde informatiebronnen (zoals een bouwkostenbegroting) worden afgeschermd van degenen die deze informatie niet mogen zien. Het resultaat is een sneller, beter en vooral leuker ontwerp- en bouwproces. Vooral omdat er minder fouten worden gemaakt en omdat er minder dubbel werk hoeft te worden verricht.

Hoezo sneller, beter en leuker?

In het traditionele ontwerp- en bouwproces wordt in termen van tijd en geld reeds geanticipeerd op wijzigingen van uitgangspunten, procesuitloop, faalkosten en onvoorziene omstandigheden. Daarmee wordt de status quo telkens versterkt. We maken feitelijk budget vrij voor menselijk falen terwijl we datzelfde budget ten goede zouden kunnen laten komen aan de prestaties van het gebouw (lees: beter). Als vanuit een BIM model een directe koppeling is gemaakt met een prijzendatabase, wordt de consequentie van een ontwerpwijziging vrijwel meteen duidelijk en hoeft de expert alleen nog te valideren. Daarnaast kunnen meerdere scenario’s in dezelfde tijd worden beschouwd (lees: sneller, leuker en beter). Dit in tegenstelling tot het traditionele proces waarbij met een ‘wit vel’ wordt begonnen. De kosten van designaanpassingen en andere bouwwijzigingen gaan daarom gepaard met enorm hoge kosten.

De invloed die je kunt uitoefenen om de kosten van verandering binnen een bouwproject te beheersen bevinden zich in de vroege ontwerpfases van een bouwproject. Hierdoor lopen bouwprojecten die volgens het traditioneel proces worden georganiseerd dan ook vaak uit qua tijd en kosten.

BIM faciliteert een goede samenwerking tussen de verschillende partijen vanaf het begin. Wanneer men volgens de BIM-methode werkt, wordt er veel intensiever samengewerkt in de eerdere fasen van een bouwproject. Dit heeft positieve gevolgen voor de kosten en het bewustzijn rondom de kosten. Bovendien resulteert het vaak in een kostenbesparing ten opzichte van de traditionele wijze. Dit geldt overigens niet binnen projecten waar BIM voor het eerst wordt toegepast. BIM levert pas voordelen op als wordt gewerkt met heldere procesafspraken en op elkaar ingespeelde teams die ook eerdere projecten in BIM hebben voltooid.

De voordelen van 5D BIM:

Met 5D BIM kan elk element van een bouwproject inzichtelijk maken, van de oppervlakte tot de prijzen, de planning, lay-outs van gebouwen en meer. Ze geven het projectteam en andere deskundigen de mogelijkheid om goed geïnformeerde beslissingen te nemen.

Het gebruik van 5D BIM zorgt er dus voor dat er in een vroeg stadium van het bouwproject een gekristalliseerde visie ontstaat waarin elk element en detail in overeenstemming is met de uiteindelijke doelstellingen van het gebouw. We lichten de voordelen hieronder verder uit:

Tijd- en budgetbesparingen

Door 5D BIM te gebruiken kunnen projecten in een kortere tijd worden ontworpen en gerealiseerd.

Een hoge voorspelbaarheid van het verloop van een bouwproject

Visuele en data-modellen maken een bouwproject veel voorspelbaarder door het inzicht dat ze bieden. Het projectbereik kan hierdoor veel beter gedefinieerd worden.

Op basis van wiskundige relaties (formules) worden de kosten op basis van het ontwerp, de materialen, de fasering en andere parameters nauwkeurig berekend.

Alle betrokken partijen zijn op de hoogte van de relevante projectinformatie

Doordat met 5D BIM alles gecentraliseerd gedocumenteerd wordt, krijgen alle betrokken partijen een duidelijk beeld van het ontwerp en de gevolgen hiervan voor het budget en de planning. Hierdoor ontstaan er geen verrassingen en kunnen dure fouten worden vermeden.

Real-time inzicht in wijzigingen

De gegevens in BIM worden real-time aangeboden of gewijzigd, waardoor op ieder moment de meest relevante informatie beschikbaar is. Hierdoor wordt het makkelijker om alternatieve concepten of ontwerpwijzigingen te onderzoeken, waardoor de ontwerp- en ramingscyclus aanzienlijk verkort kan worden en het overzicht bewaakt blijft.

Helderheid richting de opdrachtgever over het eindproduct en het budget

Omdat een 5D BIM model een accuraat beeld geeft van het te produceren eindproduct en het beoogde budget, kan de opdrachtgever begrijpen wat er exact in het budget van het project is opgenomen, wat verrassingen achteraf voorkomt.

Veel meer inzicht in de ontwerp-fase

Met 5D BIM kun je uitzonderlijk gedetailleerd werken in de beginfases van een bouwproject. Het modelgerichte werkproces kan er daarnaast voor zorgen dat er minder wijzigingen doorgevoerd dienen te worden.

Ook kunnen tijdens het ontwerpproces vanuit BIM simulaties worden gedaan. Alles is centraal gedocumenteerd, van ontwerp en materialen tot de verschillende partijen die meewerken aan het project en de wettelijke richtlijnen.

Dit zorgt voor veel inzicht in de tijd en het budget dat benodigd is om het bouwproject te voltooien. Hierdoor levert BIM een grote toegevoegde waarde voor alle betrokken partijen. Iedereen heeft de meest volledige informatie op ieder moment, op iedere plek.

Het zorgt ervoor dat potentiële ontwerpverbeteringen in relatie tot de planning en het budget vermeden kunnen worden.

5D BIM en interactief kostenmanagement

IGG gelooft in interactief kostenmanagement waar 5D BIM een belangrijk onderdeel van is. Dit is een omgeving waarin alle relevante data rondom een project en de materialen, maar ook externe factoren zoals huidige wetgeving in meegenomen zijn.

Met 5D BIM wordt er een solide basis gelegd voor het interactief maken van kostenmanagement in de bouw. Aanpassingen worden voor het grootste deel direct zichtbaar in de planning en de benodigde kosten.

Benieuwd naar onze visie achter interactief kostenmanagement? Je leest het in dit artikel.

Ontdek hoe IGG jou kan bij jouw bouwproject

IGG toont al sinds 1988 een integrale visie op bouwkostenadvies en -management. Onze dienstverlening is continu in ontwikkeling, waardoor IGG altijd een goede basis voor kostenbeheersing in de bouw kan bieden.

Benieuwd wat IGG voor jouw bouwproject kan betekenen? Neem dan vandaag nog contact met ons op.

Wat is generatief ontwerpen?

Generatief ontwerpen is een nieuwe technologie die de bouw kan transformeren. Het is een geheel nieuwe manier om te conceptualiseren, te ontwerpen en te bouwen. Bij generatief ontwerpen wordt er gebruikgemaakt van krachtige computers om heel efficiënt ontwerpen te maken die rekening houden met alle vereisten. In de bouwindustrie kan generatief ontwerpen worden gebruikt om efficiëntere en duurzamere gebouwen te creëren.

Met generatief design wordt technologie een echte partner van de architect. Het zorgt ervoor dat complexe ontwerpuitdagingen sneller kunnen worden opgelost. Daarnaast zorgt generatief design voor nieuwe designvoorstellen die het menselijk brein overstijgen.

Wat is de definitie van generatief ontwerpen?

Generatief ontwerpen is een proces waarbij krachtige computers in combinatie met kunstmatige intelligentie (artificial intelligence) worden gebruikt om nieuwe en innovatieve ontwerpen te maken.

Dit proces kan gebruikt worden om ontwerpen te maken die met traditionele methoden niet mogelijk zijn. In de bouwindustrie kan generatief ontwerpen worden gebruikt om het maken van efficiëntere en duurzamere gebouwen eenvoudiger te maken.

Hoe werkt generatief ontwerpen in de praktijk?

Bij generatief ontwerpen laat je de computer het harde werk doen op ontwerp gebied, door de computer met alle parameters te voeden waaraan het ontwerp moet voldoen.

U geeft bijvoorbeeld aan welke materialen er moeten worden gebruikt, welk uitzicht u wilt voor de vergaderruimtes, hoeveel licht er in de ruimtes moet zijn tijdens de verschillende jaargetijden en wat de maximale temperatuur mag zijn. Kortom: alles waar het gebouw concreet aan moet voldoen.

Op basis van deze parameters maakt de computer met kunstmatige intelligentie meerdere ontwerpmogelijkheden, in een fractie van de tijd die het normaal kost om één ontwerp te maken.

Het generatieve ontwerpproces

Generatief ontwerpen maakt het ontwerpproces een stuk overzichtelijker door de vaste stappen waaruit het generatieve proces bestaat. Het proces bestaat uit de volgende stappen: data-input, genereren, analyseren, rangschikken, evolueren, ontdekken, integreren.

Data-input

De eerste stap is het voeden van het systeem, door alle parameters waaraan het ontwerp minimaal moet voldoen in te voeren.

Genereren

Dit is het stadium waarin de verschillende ontwerpen door het systeem worden gegenereerd door middel van slimme algoritmes, aan de hand van parameters die door de architect zijn gespecificeerd.

Analyseren

In deze fase worden de verschillende ontwerpen onder de loep genomen en er wordt bekeken hoe goed deze voldoen aan de doelen die door de architect gedefinieerd zijn.

Rangschikken

Op basis van de resultaten uit de analyse fase worden de designopties op gerangschikt.

Evolueren

Na het rangschikken van de verschillende ontwerpmogelijkheden wordt er bekeken in welke richting het ontwerp verder ontwikkeld moet worden.

Ontdekken

De gegenereerde designs worden vergeleken of verkend door de architect, door zowel de vorm als de evaluatie van de resultaten te inspecteren.

Integreren

Nadat er een uiteindelijk ontwerp is gekozen, gebruikt of integreert de architect het ontwerp in het project.

De voordelen van generatief ontwerpen

Generatief ontwerpen is een zeer nieuwe, maar ook een van de meest veelbelovende technologieën voor de bouw. Maar wat zijn precies de voordelen die het met zicht meebrengt?

Eindeloze ontwerpopties ontdekken

Met generatief ontwerpen kunt u op basis van de parameters een oneindigheid aan ontwerpmogelijkheden ontdekken. De mogelijkheden staan niet in verhouding tot wat een designer of een team van designers zou kunnen produceren.

Hierdoor krijgt u een zeer breed aantal ontwerpopties op basis van uw parameters. Vervolgens kan de architect door de verschillende mogelijkheden lopen en deze rangschikken, zodat alleen de beste opties verder onderzocht worden op basis van potentie.

Eenvoudig aanpassingen doorvoeren

Wanneer u gebruikmaakt van designsoftware om generatieve ontwerpen mee te maken is het zeer eenvoudig om wijzigingen en aanpassingen door te voeren. De wijzigingen worden automatisch doorgevoerd en snel aangepast in een geüpdatet ontwerp.

Betere eindproducten opleveren

Met generatief design kunnen architecten hun werk beter uitvoeren en dat zorgt weer voor betere eindproducten.

Door middel van deze innovatieve technologie in het ontwerp worden makkelijker geïdentificeerd, opgelost en verbeterd. De software is er namelijk op gericht om designoplossingen te maken die in de praktijk toepasbaar zijn.

Generatieve ontwerpsoftware leert bovendien van zichzelf en optimaliseert zijn designs met iedere iteratie, waardoor u steeds betere ontwerpen te zien krijgt.

Sneller ontwerpen

Een architect werkt vaak onder hoge druk. Een opdrachtgever wil snel een ontwerp zien, terwijl het enorm veel werk kost om een mooi en goed ontwerp te maken.

Met generatieve ontwerpsoftware is het voor architecten mogelijk om sneller dan ooit een ontwerp op te leveren. Door het ontwerpproces te versoepelen kan vervolgens ook het bouwproces aanzienlijk worden versneld.

Hogere efficiëntie en lagere kosten

Hierboven gaven we al aan dat generatief ontwerpen het mogelijk maakt om sneller te ontwerpen. Maar ze kunnen de kosten die geassocieerd zijn met traditioneel ontwerpen tegelijkertijd ook significant reduceren.

Een van de manieren waarop generatief ontwerpen waarde levert is door het aantal ontwerpuren dat benodigd is om een grote hoeveelheid ontwerpen te creëren significant te reduceren. Dit betekent dat een deel van het budget dat een architect normaal benodigd is voor arbeid gebruikt kan worden voor andere belangrijke doeleinden.

Een bron van creatieve inspiratie

Architecten iedere keer nieuwe inspiratie opdoen, in de hectiek en tijdsdruk is onderzoeken en verschillende modellen uitwerken niet vaak mogelijk.

Generatieve ontwerp software is een geweldige tool voor architecten die geautomatiseerd zichzelf willen challengen op creativiteit. De brede hoeveelheid aan ontwerpmogelijkheden die generatieve ontwerp software oplepelt kan architecten de inspiratie bieden die zij op dat moment nodig hebben, waardoor ze deadlines kunnen halen die voorheen onmogelijk waren.

Leider zijn in de toekomst van ontwerpen

Generatief ontwerpen is zonder meer de toekomst van de bouwindustrie. De technologie blijft zich in rap tempo ontwikkelen en zal er over 10 jaar misschien zeer anders uitzien, maar één ding is zeker: het blijft. In de toekomst zullen we de kracht van Artificial Intelligence blijven benutten om ontwerpen te maken die naadloos aansluiten om onze behoeftes.

Door generatief ontwerpen nu al te omarmen kunt u in een vroeg stadium bekend worden met deze technologie. Wacht niet het moment af dat iedereen ze gebruikt en u het gevoel hebt dat u achter de ontwikkelingen aan loopt.

Nieuwe kansen voor architecten die aan kleinschalige projecten werken

De bouwindustrie is in het voordeel van grote projecten als het gaat om het maken van winstgevende ontwerpen. Daar komt met generatief ontwerpen verandering in. Want met deze software krijgen ook ontwerpers van kleinschalige projecten de mogelijkheid om ontwerpen te maken die voorheen onbereikbaar waren.

Generatief ontwerpen is de volgende stap voor de bouwindustrie

De komende jaren zal generatief ontwerpen zijn toegevoegde waarde in de bouwindustrie definitief bewijzen.

Momenteel zijn ongeveer de helft (46%) van alle architectenbureaus zich bewust van generatieve ontwerp software. Slechts iets meer dan een derde van hen (37%) maakt momenteel ook daadwerkelijk gebruik van deze mogelijkheden.

Generatief ontwerpen geeft ons de mogelijkheid om steden te maken waarin we graag willen wonen en leven, terwijl we tegelijkertijd aan onze ambitieuze doelen voor circulair bouwen kunnen voldoen.

Het is een technologie die voordelen biedt voor de opdrachtgever, het milieu en onze directe leefomgeving.

De architect van de toekomst wordt niet vervangen, maar versterkt

Generatieve ontwerp software kan op basis van de geleverde input ontzettend innovatieve ontwerpen maken die aan alle gestelde vereisten voldoen.

Maar alleen de mens zelf is in staat om te beslissen welke problemen er opgelost moeten worden en welke factoren het meest belangrijk zijn om dit probleem op te lossen.

Computers en kunstmatige intelligentie kunnen het proces naar de oplossing toe flink versoepelen, maar uiteindelijk is de mens doorslaggevend. Generatief ontwerpen kan onze architecten helpen om aan een mooiere wereld te bouwen, in harmonie met het milieu.

Generatief ontwerpen is ook kostenefficiënt

Niet alleen qua snelheid biedt generatief ontwerpen mogelijkheden, ook kan het kostenefficiënt zijn. IGG koppelt kostendata een generatieve modellen en zorgt er hiermee voor dat naast esthetische afwegingen ook kostenafwegingen kunnen worden meegenomen.

Meer weten over generatief ontwerpen? Neem contact op met IGG

Bent u benieuwd hoe generatief ontwerpen een rol kan spelen in uw volgende bouwproject? Neem dan contact op met IGG. We vertellen u graag meer over de mogelijkheden en de voordelen.

Circulair bouwen: de mogelijkheden op een rij

Bij circulair bouwen wordt gestreefd naar een gesloten kringloop van materialen zodat geen afval meer bestaat. Hierbij worden gebouwdelen zo hoogwaardig mogelijk hergebruikt na einde-levensduur. Er gaan bij deze manier van bouwen dus (in theorie) geen waardevolle grondstoffen meer verloren.

Momenteel is de bouw een industrie waar nog veel verspilling voorkomt. Daarom is een grondstoffentransitie benodigd naar een circulaire bouweconomie. De oplossing is om volgens de principes van circulair bouwen te werk te gaan.

In dit artikel verkennen we de verschillende opties voor circulair bouwen, nu en in de toekomst.

Waarom circulair bouwen?

Twee grote uitdagingen waar we in onze huidige maatschappij mee te maken hebben zijn:

De opwarming van de aarde
Overconsumptie van nieuwe grondstoffen (en schaarste)

Door hergebruik van materialen en producten kunnen we ervoor zorgen dat we schadelijke uitstoot vermijden. Daarmee kan de bouw haar bijdrage leveren aan het mitigeren van de opwarming van de aarde. Tegelijkertijd circuleren grondstoffen eindeloos in de biologische of technologische kringloop waardoor we onze overconsumptie kunnen beteugelen en afval kunnen voorkomen.

In 2016 bestond bijna een kwart van alle producten in de bouwsector uit afval. Sloopafval, afkomstig uit bestaande gebouwen, is hierin nog niet eens meegenomen. Volgens een rapport van de VN uit 2020, is de bouwsector verantwoordelijk voor bijna 40 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. De bouw is dus nog verre van circulair.

Nederland volledig circulair in 2050

In 2016 heeft het kabinet de ambitie uitgesproken dat Nederland in 2050 volledig circulair moet zijn. Om dat te bereiken hebben we nog een lange weg te gaan.

De ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid kunnen niet snel genoeg gaan; in 2030 moet Nederland al 50 procent minder primaire grondstoffen gebruiken. De stap naar circulair bouwen is dus niet alleen belangrijk, maar zelfs onvermijdelijk.

Het 10R model voor circulair bouwen

Jacqueline Cramer van het Utrecht Sustainability Institute heeft het 10R model voor circulariteit geïntroduceerd. Dit model bestaat uit 10 stappen om tijdens het ontwerpproces van bouwprojecten bewustzijn te creëren over de grondstoffen die worden gebruikt.

1 – Refuse (weigeren)

Produceer alleen als het echt nodig is, met grondstoffen die echt nodig zijn. Worden er grondstoffen gebruikt die onnodig zijn, dan dient er nee gezegd te worden tegen productie.

2 – Reduce (reduceer)

In de circulaire economie staat het voorkomen of reduceren van afval centraal. Dit kan door minder grondstoffen te gebruiken, maar ook door bijvoorbeeld snijafval te verminderen.

Om bouwafval te reduceren moeten zowel het materiaalgebruik als de processen in de bouw geoptimaliseerd worden. Denk aan het gebruik van duurzamere grondstoffen, maar ook aan het gebruik van nieuwe innovaties zoals modulaire bouw of prefab.

3 – Renew (herontwerpen)

In deze context wordt renew gebruikt als ‘herontwerpen’. Tijdens deze stap wordt er vanuit het oogpunt van duurzaamheid gekeken naar het ontwerp. Er wordt onderzocht of er aanpassingen mogelijk zijn die ervoor te zorgen dat het gebouw voor een groter deel uit duurzame materialen bestaat en een lange levensduur krijgt.

4 – Re-use (hergebruik)

Bij circulair bouwen staat het hergebruiken van materialen centraal. Het ultieme doel is om ervoor te zorgen dat vrijwel alle grondstoffen die in een bouwproject toegepast worden hergebruikt worden, maar ook bij nieuwe projecten dient zoveel gebruikgemaakt te worden van bestaande producten en materialen.

5 – Repair (repareren)

In een circulaire economie wordt wat kapot is zoveel mogelijk gerepareerd, waardoor er geen productie van nieuwe grondstoffen nodig is. Dit geldt niet alleen voor consumentenelektronica, ook in de bouw is het zeer lucratief en duurzaam.

6 – Refurbish (renoveren)

Een gebouw renoveren is veel duurzamer dan een geheel nieuw gebouw realiseren. Door bouwmaterialen of bouwmodules op te knappen, kunnen ze naar originele staat (of zelfs beter!) worden teruggebracht waardoor de levensduur wordt verlengd.

7- Remanufacture (reviseren)

Ook het reviseren van producten is een essentieel onderdeel van circulair bouwen, door van oude producten of onderdelen weer nieuwe producten te maken.

8 – Repurpose (herbestemming)

Herbestemming is het proces waarbij een product of materiaal aan het einde van zijn levensduur wordt genomen en er een nieuwe toepassing voor wordt gevonden. Dit kan de levensduur van een product verlengen, de behoefte aan nieuwe grondstoffen uitstellen en de hoeveelheid afval die naar de stortplaats gaat verminderen.

9 – Recycle

Recycling is een van de laatste strategieën om onze impact op het milieu te verminderen en natuurlijke hulpbronnen te behouden. Dit helpt om schadelijk afval uit de stortplaatsen te houden en te voorkomen dat vervuiling in de bodem en waterwegen terechtkomt.

Het is bekend dat bouwprojecten een van de grootste bronnen zijn van bouwafval, van gebroken bakstenen tot ongebruikt timmerhout. Door dit bouwafval te recyclen in plaats van op de stortplaats te laten belanden, wordt bouwafval aanzienlijk gereduceerd. Zelfs metaal en glas kunnen gerecycled en hergebruikt worden.

Recycling is een van de laatste stappen van circulariteit omdat het vaak nog veel energie kost om te recyclen en omdat dit vaak gepaard gaat met enig kwaliteitsverlies.

10 – Recover (herwinnen)

De allerlaatste strategie is het winnen van energie uit de verbranding van grondstoffen.

Hoe meet je de milieubelasting van circulair bouwen?

Om de milieu-impact van een bouwmethode te meten zijn er meerdere methodes die inzicht bieden in de milieubelasting van de gebruikte materialen.

De MilieuPrestatie Gebouwen (MPG)

De MPG is een objectief hulpmiddel dat aangeeft wat de milieubelasting is van de materialen die gebruikt worden om een bouwproject te realiseren. Hoe lager de MPG, des te duurzamer het materiaalgebruik.

Hoe werkt het berekenen van de MPG?

Om te bepalen wat de milieubelasting is van een materiaal, wordt er door een hiervoor gekwalificeerde persoon een LevensCyclusAnalyse (LCA) gemaakt. Uit deze analyse worden elf indicatoren voor de milieubelasting van een product voortgebracht. Uiteindelijk krijgen deze indicatoren slechts één waarde: de schaduwkosten per eenheid van het product (bijvoorbeeld kg of m²).

De kenmerken van de verschillende materialen uit de LevensCyclusAnalyse wordt beheerd door de Stichting Bouwkwaliteit (SBK). Hierdoor hoeft er niet voor ieder product of materiaal een nieuwe analyse uitgevoerd te worden.

De MPG van een gebouw berekenen

De MPG van een gebouw wordt berekend door de schaduwkosten van alle gebruikte materialen van een gebouw te berekenen en terug te delen door het totale vloeroppervlak en de technische levensduur van een gegeven functie (bijvoorbeeld woningbouw). De MPG wordt dus uitgedrukt in schaduwkosten per vierkante meter Bruto-vloeroppervlakte (BVO) per jaar.

De levensduur van materialen

De MPG geeft inzicht in de milieubelasting van de materialen die gebruikt worden voor het realiseren van een gebouw. Materialen hebben echter ook onderhoud nodig en moeten soms zelfs volledig vervangen worden.

Zachtere houtsoorten zijn bijvoorbeeld sneller aan vervanging toe dan harde houtsoorten. Maar een materiaal met een lange levensduur heeft niet per definitie een lagere belasting voor het milieu. De totale milieubelasting is afhankelijk van onder andere het ontwerp, het productieproces, het gebruik, het onderhoud en het einde-levensduur scenario.

De vier fases in circulair bouwen

Er zijn vier verschillende fases in circulair bouwen. IGG streeft ernaar zo vroeg mogelijk bij het bouwproces betrokken te zijn om een zo groot mogelijke impact te maken. We zetten de fases op een rij:

Fase 1: De ontwerpfase

In de ontwerpfase wordt er gestart met een analyse van beschikbare materialen uit de biologische kringloop (biobased materialen) en de technologische kringloop (urban mining). Door het ontwerp af te stemmen op beschikbare materialen en producten, kunnen nieuwe materialen zo veel mogelijk worden voorkomen. Ook wordt hier alvast nagedacht over het demonteren van gebouwelementen bij einde-levensduur. Zo wordt ook de verschillende levensduur van gebouwverschillen meegenomen.

Fase 2: De Bouwfase

Tijdens de bouwfase worden elementen zoveel mogelijk in een gecontroleerde omgeving (lees: een fabriek) gemaakt om schadelijke uitstoot en overlast op de bouwplaats te minimaliseren. Bij voorkeur wordt zoveel mogelijk gebruikgemaakt van emissievrij transport en bouwplaatsmaterieel. Op de bouwplaats wordt zo min mogelijk gebruikgemaakt van materialen (zoals PUR) die schadelijk zijn voor het milieu en tegelijkertijd een negatieve invloed hebben op de losmaakbaarheid van het gebouw

Fase 3: De gebruiksfase

Omdat producten zijn ontworpen met het oog op toekomstig onderhoud en vervanging, zijn deze gemakkelijk uit het gebouw te halen indien nodig. Zo wordt wederom afval voorkomen en is het gebouw aanpasbaar aan de wensen van de toekomstige eindgebruikers en gebouweigenaren. Bouwproducten die uit het gebouw worden gehaald, vertegenwoordigen een zekere restwaarde. Dit in tegenstelling tot de traditionele bouw.

Fase 4: Het einde van de gebruiksfase

Na de gebruiksfase is het eind van de levensduur op gebouwniveau bereikt. Idealiter kunnen alle gebruikte grondstoffen en producten weer terugvloeien naar de biologische en/of technologische kringloop. Traditionele sloopbudgetten kunnen worden geschrapt omdat materialen – ook bij einde-levensduur – nog een restwaarde vertegenwoordigen. Dat betekent ook dat we gebouwen niet meer hoeven af te schrijven naar nul, maar naar diezelfde restwaarde.

Meer weten over de mogelijkheden van circulair bouwen?

Om ervoor te zorgen dat de bouwsector een duurzame sector wordt, is het essentieel dat we onze grondstoffen zorgvuldig inzetten en hoogwaardig hergebruiken. Afval wordt op deze manier de grondstof voor nieuwe bouwprojecten. We verspillen geen grondstoffen meer en sparen het milieu. Iedere uitgegeven euro heeft een zekere milieu-impact. Wilt u hier inzicht in hebben? Of samen met IGG uw milieu voetafdruk verkleinen?

Wij helpen u graag bij het ontdekken van de mogelijkheden. Neem vandaag nog contact op.